Istniejące od 2013 roku Centrum Studiów Polarnych (CSP) stanowi widoczny efekt udziału społeczności Uniwersytetu Śląskiego w badaniach polarnych sięgających 1977 roku. Zorganizowane wówczas ekspedycje naukowe na Spitsbergen (zainicjowane przez prof. Mariana Pulinę) w ciągu lat zyskały wymiar międzynarodowy oraz interdyscyplinarny, co pozwoliło glacjologom UŚ na istotne, między innymi dla studiów nad klimatem, badania lodowców. CSP tworzą: Wydział Nauk o Ziemi UŚ (jako jednostka wiodąca), Instytut Geofizyki Polskiej Akademii w Warszawie i Instytut Oceanologii Polskiej Akademii Nauk w Sopocie. Zasadniczym celem działalności CSP jest rozwój badań środowiska przyrodniczego Arktyki i Antarktyki (zwłaszcza w zakresie takich dyscyplinach, jak geografia, geologia, geofizyka i oceanologia). Dzięki uzyskaniu w 2014 roku prestiżowego statusu Krajowego Naukowego Ośrodka Wiodącego CSP posiada finansowanie zapewniające prowadzenie badań naukowych na światowym poziomie, a także jeszcze efektywniejsze niż dotąd kształcenie młodej kadry naukowej. Przewodniczącym CSP jest prof. Jacek Jania.
