Społeczność akademicka Uniwersytetu Śląskiego korzysta z różnych sposobności, by wyróżniać najlepszych reprezentantów swojego środowiska. Jednym ze sposobów docenienia kadry naukowej UŚ pozostaje nagroda Pro Scientia et Arte, pomyślana jako szczególny sposób uhonorowania pracowników Uniwersytetu za wybitne osiągnięcia naukowe i artystyczne. Nagroda ustanowiona została decyzją Senatu Uniwersytetu Śląskiego w marcu 2002 roku. Założono wówczas, że co roku przyznawane będą dwa wyróżnienia: jedno dla uczonego (lub artysty) reprezentującego dziedziny humanistyczne (od 2005 roku także artystyczne), a drugie dla uczonego pracującego w dziedzinie nauk matematyczno-przyrodniczych i technicznych. Nagroda – statuetka będąca dziełem prof. Jana Hermy – wraz z kwotą pieniężną była początkowo wręczana w trakcie dorocznego koncertu upamiętniającego datę utworzenia Uniwersytetu Śląskiego. Od 2005 roku uhonorowani odbierają nagrodę podczas inauguracji roku akademickiego.
